Το χρονικό της λίστας Πέτσα σε 7 πράξεις

Στο πρώτο δεκαήμερο του Μαρτίου, η Ελλάδα ζούσε το πρώτο κύμα του κορωνοϊού. Η Κυβέρνηση είχε αρχίσει να λαμβάνει ήδη τα πρώτα μέτρα. Πρωτόγνωρα. Ένα από τα μέτρα ήταν και η πρόβλεψη για δωρεάν μετάδοση μηνυμάτων από τηλεοπτικούς και ραδιοφωνικούς σταθμούς ελεύθερης λήψεως. Τα μηνύματα αφορούσαν στην ενημέρωση των πολιτών για τα μέτρα αντιμετώπισης της πανδημίας. Πώς φτάσαμε από τα δωρεάν μηνύματα στην πληρωμή 20 εκ. ευρώ (11 + 9) στα ΜΜΕ? Αφού η “επάνοδος στην κανονικότητα” συνεπαγόταν αυξημένες επικοινωνιακές ανάγκες με αποτέλεσμα την αύξηση της δαπάνης από τα 11 στα 20 εκ. ευρώ, γιατί  ταυτόχρονα με την αύξηση του κονδυλίου μειώθηκαν τα δωρεάν μηνύματα? Στο άρθρο αυτό θα δούμε πόσο γρήγορα η κυβέρνηση Μητσοτάκη ειδε την πανδημία ως ευκαιρία για να σκορπίσει κρατικό χρήμα. Όσο η υπόλοιποη κοινωνία ήταν σοκαρισμένη και κλεισμένη στα σπίτα της, η Κυβέρνηση Μητσοτάκη όχι απλά είχε ξεπεράσει άμεσα το σοκ αλλά ξεκίνησε πολύ γρήγορα τις μπίζνες. Χρειάστηκαν μόλις 17 ημέρες από την έναρξη της πανδημίας για να ανοίξει νομοθετικά η κυβέρνηση την στρόφιγγα των χρημάτων προς τα Μέσα Ενημέρωσης. 

1η Πράξη: Δωρεάν μηνύματα – 11/03/2020
Με το άρθρο 21 της ΠΝΠ της 11/03/2020 προβλέφθηκε ότι οι δημόσιοι και ιδιωτικοί ραδιοφωνικοί και τηλεοπτικοί σταθμοί ελεύθερης λήψης πανελλήνιας και περιφερειακής εμβέλειας υποχρεούνται να μεταδίδουν δωρεάν ενημερωτικά μηνύματα διάρκειας τριάντα (30) δευτερολέπτων για την προστασία της δημόσιας υγείας και τα μέτρα για την αποφυγή της διάδοσης του κορωνοϊού COVID-19 ενώ η συχνότητα μετάδοσης καθορίστηκε σε ένα μήνυμα ανά ώρα ήτοι 24 ΔΩΡΕΑΝ ΜΗΝΥΜΑΤΑ το εικοσιτετράωρο.

2η Πράξη: Δωρεάν μηνύματα – τροποποίηση – 14/03/2020

Η διάταξη του άρθρου 21 της ΠΝΠ της 11/03/2020 αντικαταστάθηκε 3 ημέρες μετά, με το άρθρο 31 της ΠΝΠ της 14/03/2020 κατά τρόπο που:

1) Η διάρκεια των δωρεάν ενημερωτικών μηνυμάτων από 30 δευτερόλεπτα καθορίστηκε σε “έως ένα λεπτό της ώρας” δηλαδή αφενός απαλείφθηκε ο περιορισμός των 30 δευτερολέπτων και αφετέρου δεν αποκλείεται να είναι και μικρότερης διάρκειας.

2) Η συχνότητα μετάδοσης των δωρεάν ενημερωτικών μηνυμάτων, σύμφωνα με την παρ. 3 έπαψε να είναι ένα μήνυμα ανά ώρα ήτοι 24 δωρεάν μηνύματα το εικοσιτετράωρο. Η παρ. 3 παρέχει εξουσιοδότηση στον αρμόδιο Υπουργό ή Υφυπουργό να καθορίζει την συχνότητα με Υπουργική Απόφαση.

3η Πράξη: Δωρεάν μηνύματα –  15/03/2020
Την ακριβώς επόμενη ημέρα, την 15/03/2020 δημοσιεύτηκε απόφαση του Υφυπουργού στον Πρωθυπουργό Στ. Πέτσα για τα δωρεάν μηνύματα.

Η απόφαση αυτή εκδόθηκε αφού έγινε η τροποποίηση του άρθρου 21 της ΠΝΠ της 11/03/2020 με το άρθρο 31 της ΠΝΠ της 14/03/2020 δηλαδή αφού πρώτα απαλείφθηκε η υποχρέωση για τους σταθμούς να παίζουν 1 ενημερωτικό μήνυμα την ώρα ήτοι 24 δωρεάν μηνύματα το εικοσιτετράωρο.

Σύμφωνα με την απόφαση αυτή:

1) Η διάρκεια των μηνυμάτων θα ήταν έως ένα (1) λεπτό όπως δηλαδή όριζε και το άρθρο 21 της ΠΝΠ της 11/03/2020 μετά την τροποποίησή του με το άρθρο 31 της ΠΝΠ της 14/03/2020.2) Τα μηνύματα προς αναπαραγωγή τα έστελνε η Γενική Γραμματεία Επικοινωνίας και Ενημέρωσης (ΓΓΕΕ) της Προεδρίας της Κυβέρνησης προς τους υπόχρεους σταθμούς.

3) Σε ό,τι αφορά στη συχνότητα μετάδοσης, προέβλεπε:

α) Κατά το χρονικό διάστημα 06:00 έως 23:59, τουλάχιστον ένα ενημερωτικό μήνυμα ανά μία (1) ώρα. και

β) Κατά το χρονικό διάστημα 00:00 έως 05:59, τουλάχιστον ένα ενημερωτικό μήνυμα ανά δύο (2) ώρες

Δηλαδή 18 μηνύματα από 06:00 έως 23:59 και 3 μηνύματα από 00:00 έως 05:59, ΣΥΝΟΛΟ 21 μηνύματα αντί για 24 μηνύματα που θα εξέπεμπε κάθε σταθμός εφόσον δεν είχαν γίνει οι τροποποιήσεις.

4η πράξη: Καμπάνια ενημέρωσης  – 14/03/2020 & 20/03/2020
Εν τω μεταξύ, με το άρθρο 30 της ΠΝΠ της 14/03/2020 προβλέφθηκε ότι για χρονικό διάστημα που δεν μπορεί να υπερβαίνει την 31/05/2020, είναι δυνατή, με Υπουργική Απόφαση, η ανάθεση υπηρεσιών επικοινωνίας και ενημέρωσης των πολιτών καθώς και κάθε συναφούς υπηρεσίας που απαιτείται για την υλοποίηση της εκστρατείας, ΚΑΤΑ ΠΕΡΕΚΚΛΙΣΗ των κείμενων εθνικών διατάξεων. 

Έξι ημέρες μετά, με το άρθρο 62 της ΠΝΠ της 20/03/2020 επαναλήφθηκε το άρθρο 30 της ΠΝΠ της 14/03/2020 με την διαφορά ότι πλέον το χρονικό διάστημα υλοποίησης της καμπάνιας, αντί για μέχρι την 31/05/2020, έγινε για έως έξι (6) μήνες από την έναρξη ισχύος της ΠΝΠ της 20/03/2020 δηλαδή μέχρι και 20/09/2020 και πάντοτε κατά παρέκκλιση των κείμενων εθνικών διατάξεων.

5η πράξη: Καμπάνια ενημέρωσης  – 11 εκ ευρώ – 21/03/2020

Την ακριβώς επόμενη ημέρα υπογράφηκε η υπ’ αρ. 227 κοινή απόφαση του Υφυπουργού στον Πρωθυπουργό και του Υφυπουργού Οικονομικών (ΦΕΚ B 948)

Σύμφωνα με αυτήν:

1) Προβλέπονταν η δαπάνη 11 εκ. Ευρώ για την εκστρατεία ενημέρωσης

2) Προβλέπονταν η εκπόνηση σχεδίου εκστρατείας η οποία περιελάμβανε– το σχεδιασμό, τη δημιουργία και την παραγωγή κατά περίπτωση οπτικοακουστικού, λεκτικού, με απεικόνιση ή μη, υλικού για τη μετάδοση ή καταχώρηση σε Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, και ειδικότερα: τηλεοπτικών και ραδιοφωνικών μηνυμάτων διάρκειας άνω του ενός (1) λεπτού, μακέτας για εφημερίδες/περιοδικά, μακέτας για αφίσα, μηνυμάτων για το διαδίκτυο (συμπεριλαμβανομένων μέσων κοινωνικής δικτύωσης).–τη σύνταξη και την υποβολή πρότασης που θα περιλαμβάνει τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, ανά κατηγορία, τον τρόπο και τη συχνότητα μετάδοσης ή καταχώρησης σε αυτά–τη σύνταξη και την υποβολή πρότασης κατανομής της προϋπολογιζόμενης δαπάνης του επικοινωνιακού προγράμματος στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης
3) Προβλέπονταν ότι η εκστρατεία αφορούσε σε έντυπα, ραδιοφωνικά, τηλεοπτικά και διαδικτυακά μέσα και μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
4) Προβλέπονταν ως συναφής υπηρεσία, η υπηρεσία παρακολούθησης  της ομαλής υλοποίησης του εγκεκριμένου προγράμματος με την προσκόμιση στοιχείων, μετρήσεων και αναφορών απόδοσης, καθώς και βεβαιώσεων καλής εκτέλεσης με βάση τις οποίες γίνεται η αποπληρωμή των Μέσων Μαζικής Επικοινωνίας που φιλοξενούν τα σχετικά μηνύματα, καθώς και κάθε άλλη τυχόν αναγκαία υπηρεσία για την υλοποίηση της εκστρατείας.
5) Προβλέπονταν η άμεση καταβολή προκαταβολής ύψους 35% στα ΜΜΕ.

6η πράξη: αύξηση στα 20 εκ ευρώ – 25/04/2020

Την 25/04/2020 δημοσιεύτηκε η υπ’ αρ. 337 κοινή απόφαση του Υφυπουργού στον Πρωθυπουργό και του Υφυπουργού Οικονομικών (ΦΕΚ B 1583) σύμφωνα με την οποία προστέθηκαν επιπλέον 9 εκ. ευρώ για την εκστρατεία ενημέρωσης. Πλέον, στο αρχικό κονδύλι των 11 εκ ευρώ προστέθηκαν τα 9 επιπλέον εκ. ευρώ και ανήλθε στα 20 εκ. ευρώ.

Σύμφωνα με την απόφαση αυτή, ήταν επιβεβλημένη η αύξηση των κονδυλίων “προκειμένου, να επιτευχθούν οι στόχοι της ευαισθητοποίησης του ευρέος κοινού, [..] και ιδίως σε σχέση με τη σταδιακή πλέον άρση των περιοριστικών μέτρων που έχουν επιβληθεί, τη διατήρηση καλών πρακτικών και συνηθειών που υιοθετήθηκαν κατά την προηγούμενη περίοδο εφαρμογής των μέτρων περιορισμού και τη διαμόρφωση στοχευμένης και ισορροπημένης στρατηγικής εξόδου”.

Δηλαδή, εκείνο που είχε αλλάξει και δικαιολογούσε την αύξηση του προϋπολογισμού της εκστρατείας ενημέρωσης στα 20 εκ. ευρώ, ήταν η σταδιακή άρση των μέτρων.

7η πράξη: Μείωση δωρεάν μηνυμάτων – 30/04/2020
Πέντε (5) ημέρες μετά την αύξηση του προϋπολογισμού της εκστρατείας ενημέρωσης λόγω αυξημένων επικοινωνιακών αναγκών ένεκα της σταδιακής άρσης των μέτρων, εκδόθηκε η υπ’ αρ. 347 απόφαση του Υφυπουργού στον Πρωθυπουργό η οποία τροποποιούσε την υπ’ αρ. 179 απόφαση. Σύμφωνα με την απόφαση αυτή:

1) Προβλέφθηκε ότι τα δωρεάν μηνύματα θα αφορούν και την σταδιακή άρση των περιοριστικών μέτρων που έχουν επιβληθεί

2) Μειώθηκε η συχνότητα μετάδοσης των δωρεάν μηνυμάτων και κατ’ επέκταση το πλήθος τους.

Ειδικότερα, για την ζώνη 06:00 έως 23:59 προβλέφθηκε η προβολή τουλάχιστον 1 ενημερωτικού μηνύματος ανά 2 ώρες αντί για 1 ενημερωτικό μήνυμα ανά 1 ώρα ως ίσχυε. Δηλαδή, τα δωρεάν ενημερωτικά μηνύματα μειώθηκαν στο μισό ήτοι στα 9 μηνύματα από 18.

Για την ζώνη 00:00 έως 05:59 προβλέφθηκε η προβολή τουλάχιστον 1 ενημερωτικού μηνύματος ανά 3 ώρες αντί για 1 ενημερωτικό μήνυμα ανά 2 ώρες ως ίσχυε. Δηλαδή, τα δωρεάν μηνύματα μειώθηκαν από 3 σε 2.

Συνολικά, μειώθηκαν τα δωρεάν μηνύματα από 21 σε 11 παρά τη διαπίστωση των αυξημένων επικοινωνιακών αναγκών λόγω της σταδιακής άρσης των μέτρων.

Photo by Markus Spiske on Unsplash