"Δεν έχω πρόβλημα να με παρακολουθούν". Αυτό περίπου είπε σε συνέντευξή της στην Καθημερινή η Κατερίνα Σακελλαροπούλου. Η "ΠτΔ" της Ελληνικής Δημοκρατίας ένιωσε την ανάγκη να επαναλάβει το κυβερνητικό επιχείρημα ότι "ουδείς εξαιρείται των παρακολουθήσεων". Επιβεβαιώνει έτσι την τραγική διαπίστωση ότι οι πολίτες είναι μόνοι τους και ότι δεν μπορούν να βασίζονται ούτε στην δικαστική εξουσία αλλά ούτε και στην "ΠτΔ" για την υπεράσπιση της Δημοκρατίας.
Ακολουθήστε μας στο BlueSky, στο mastodon, στο twitter και στο Facebook
Η συνέντευξη
Η Σακελλαροπούλου, σε συνέντευξη της στην εφημερίδα Καθημερινή (pdf) [εδώ η συνέντευξή στο site της Προεδρίας (pdf)] την Κυριακή 2 Απριλίου 2023 έκανε αδιανόητες δηλώσεις για το σκάνδαλο των υποκλοπών.
Ερωτήθηκε αν της πέρασε από το μυαλό το ενδεχόμενο να παρακολουθείται και η ίδια. Η απάντηση της είναι σοκαριστική:
– Δεν σας πέρασε ποτέ από το μυαλό ότι κάποιος θα μπορούσε να παρακολουθεί κι εσάς, υποθέτω.
– Δεν ασχολήθηκα με το θέμα αυτό, ομολογώ. Αν και πιστεύω ότι, αν είναι αναγκαίο και τηρούνται όσα προβλέπουν το Σύνταγμα και η νομοθεσία, κανείς δεν εξαιρείται σε μια δημοκρατία. Αλλά με την αναγκαία προσοχή.
Τί ακριβώς σημαίνει ότι οι υποκλοπές πρέπει να γίνονται "με την αναγκαία προσοχή"? Αυτό είναι το αντίστοιχο του "την ζακέτα σου να πάρεις" στο υψηλότερο επίπεδο. Σε μία Πολιτεία της οποίας θεμέλιο είναι η αρχή του κράτους δικαίου, δεν τίθεται ζήτημα "προσοχής" αλλά απόλυητης τήρησης των θεσμικών εγγυήσεων για την προστασία της ελευθερίας, της Δημοκρατίας και των ατομικών δικαιωμάτων.
Προβληματική δημοκρατία χωρίς θεσμικά αντίβαρα
Δεν είναι κατανοητό σε τί είδους Δημοκρατία αναφέρεται η "ΠτΔ". Δεν είναι κατανοητό σε ποια Δημοκρατία η "ΠτΔ" κανονικοποιεί τις παρακολουθήσεις δημοσιογράφων, πολιτικών αρχηγών, υπουργών, αρχηγού του στρατού και ποιος ξέρει τίνος άλλου. Σε ποια Δημοκρατία η "ΠτΔ" λειτουργεί ως "αβανταδόρος" του Πρωθυπουργού? Είναι όλα τόσο λάθος!
Αλλά μόνο σε μια προβληματική Δημοκρατία, την οποία έχει στο μυαλό της ως πρότυπο, θα μπορούσε να είναι η ίδια να είναι "Πρόεδρος".
Μόνο σε μια ξεχαρβαλωμένη Δημοκρατία ο θεσμός του ΠτΔ λειτουργεί ως ανθρώπινη ασπίδα ενός πρωθυπουργού που επί της θητείας του έγιναν οι παρακολουθήσεις.
Μόνο σε μια Δημοκρατία η οποία αργοπεθαίνει η "Πρόεδρος" θα αναλάμβανε να λειτουργεί ως εκφραστής της κυβερνητικής θέσης ότι "ουδείς εξαιρείται των παρακολουθήσεων". Αυτή η προβληματική δημοκρατία είναι ήδη εδώ!
Η "ΠτΔ" ήρθε να επιβεβαιώσει ότι κανένα θεσμικό αντίβαρο δεν λειτουργεί στην Ελλάδα της Κυβέρνησης Μητσοτάκη. Ήρθε να επιβεβαιώσει την έλλειψη εμπιστοσύνης των πολιτών στους θεσμούς.
Σε μια κανονική Δημοκρατία, η "ΠτΔ", όπως και η δικαστική εξουσία, είναι από τα όργανα εκείνα από τα οποία αναμένεται να υψώσουν τείχος προστασίας όταν διαπιστώνουν κάθε τί που κατατείνει στην κατάλυση των θεσμών και εν τέλει της ίδιας της Δημοκρατίας.
Η Σακελλαροπούλου απεκδύεται αυτού του ρόλου. Τα ίδια φαίνεται να πιστεύουν οι πολίτες ότι συμβαίνουν και στα ανώτατα κλιμάκια της δικαστικής εξουσίας.
Τί ελεγε το 2011 ως δικαστής για τις υποκλοπές?
Η κατάσταση γίνεται ακόμα τραγικότερη αν ανατρέξει κανείς στο δικαστικό παρελθόν της.
Στην απόφαση 1/2011 του Δικαστηρίου Αγωγών Κακοδικίας είχε υποστηρίξει, ως μειοψηφούσα άποψη, την αυτονόητη θέση ότι ο κανόνας είναι ότι η προστασία του απορρήτου είναι απόλυτη και η ότι η άρση του συνιστά την εξαίρεση, και αυτό μόνο εφόσον δεν μπορεί να επιτευχθεί αλλιώς ο επιδιωκόμενος σκοπός.
Το σημείο εκκίνησης, λοιπόν, δεν είναι ότι οι παρακολουθήσεις επιτρέπονται a priori αδιακρίτως εκτός κι αν απαγορευτούν αλλά το ανάποδο: όλοι εξαιρούνται των παρακολουθήσεων εκτός και αν συντρέχουν κάποιες αυστηρές προϋποθέσεις υπό τις οποίες επιτρέπεται να γίνουν.
Τί άλλαξε και σήμερα, 12 χρόνια μετά, εμφανίζεται να υποστηρίζει την ακριβώς αντίθετη άποψη, την οποία την εισήγαγε η Κυβέρνηση Μητσοτάκη? Γιατί υιοθετεί την κυβερνητική άποψη ότι ο κανόνας είναι ότι κανείς δεν εξαιρείται των παρακολουθήσεων?
Πολλώ δε μάλλον όταν για την άρση απορρήτου η οποία γίνεται προς διερεύνηση ποινικού αδικήματος, υπάρχουν αυξημένες εγγυήσεις καθώς δεν συνιστά απόφαση ενός μόνου εισαγγελέα αλλά μεσολαβεί και το Δικαστικό Συμβούλιο.
Αντιθέτως, στην περίπτωση των υποκλοπών για λόγους "εθνικής ασφαλείας" αποφάσιζε μόνη η "ιδρυματοποιημένη εισαγγελέας" (όπως εύστοχα είχε πει ο Κοντιάδης) της ΕΥΠ.
Πού τις βλέπει, λοιπόν, τις αυξημένες θεσμικές εγγυήσεις η "ΠτΔ"?
Παρατίθεται το επίμαχο απόσπασμα της απόφασης 1/2011 του Δικαστηρίου Αγωγών Κακοδικίας:
"Ειδικότερα η Σύμβουλος Επικρατείας Αικ. Σακελλαροπούλου, διετύπωσε την εξής άποψη:
"Το απόρρητο της επικοινωνίας αποτελεί ατομικό δικαίωμα, το οποίο κατοχυρώνεται με τις διατάξεις των άρθρων 19 παρ. 1 του Συντάγματος, 8 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και 17 του Διεθνούς Συμφώνου για τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα που κυρώθηκε με το ν. 2462/1997 και συνεπώς έχει αυξημένη τυπική ισχύ δυνάμει του άρθρου 28 παρ. 1 του Συντάγματος. Με τον εκτελεστικό του Συντάγματος ν. 2225/1994 ρυθμίζονται οι προϋποθέσεις και η διαδικασία άρσης του απορρήτου για διακρίβωση εγκλημάτων, είναι δε προφανές ότι οι διατάξεις αυτές, όπως και οι σχετικές ρυθμίσεις του ν. 2713/1999, ως εισάγουσες περιορισμό σε ατομικό δικαίωμα είναι ΣΤΕΝΑ ΕΡΜΗΝΕΥΤΕΕΣ. Στην προκειμένη περίπτωση, αμέσως μετά την υποβολή της καταγγελίας (21.3.2006) και το σχετικό από 22.3.2006 έγγραφο της Υποδιεύθυνσης Εσωτερικών Υποθέσεων, ο εναγόμενος Εισαγγελέας Εφετών Θεσσαλονίκης και το Δικαστικό Συμβούλιο στη συνέχεια, διέταξαν την άρση του απορρήτου της τηλεφωνικής επικοινωνίας, μεταξύ άλλων προσώπων, και του ενάγοντος, χωρίς όμως να προκύπτει ότι τηρήθηκαν οι προϋποθέσεις του νόμου δηλ. να αιτιολογείται και μάλιστα ειδικώς, ούτε ως προς τα εμπλεκόμενα πρόσωπα (δεν γίνεται καν μνεία της ιδιότητας του ενάγοντος ως δικηγόρου) και το νομικό χαρακτήρα των διευρυνώμενων πράξεων, κατά πόσο δηλ. συνιστούν κακούργημα ή κατά το Σύνταγμα ιδιαιτέρως σοβαρό έγκλημα, ούτε για ποιο λόγο δεν ήταν δυνατή η διερεύνηση της υπόθεσης χωρίς το επίμαχο μέτρο, δεδομένου ότι ενόψει του ελαχίστου χρόνου που μεσολάβησε είναι προφανές ότι δεν είχε γίνει καμία προσπάθεια διερεύνησης εκ μέρους των αστυνομικών οργάνων, ενώ ο ενάγων, δικηγόρος του καταγγέλοντος, κλήθηκε να καταθέσει ως μάρτυρας μεταγενεστέρως. Υπό τα δεδομένα αυτά οι εναγόμενοι δικαστικοί λειτουργοί επέδειξαν βαρειά αμέλεια περί την εκτέλεση των καθηκόντων τους, όπως βασίμως ισχυρίζεται ο ενάγων"
Τί φταίει άραγε για την μεταστροφή της άποψής της? Είναι η γοητεία της καρέκλας? Είναι η γοητεία του Πρωθυπουργού? Τί φταίει και η ΠτΔ δίνει απανωτά χτυπήματα στην Δημοκρατία την οποία θα έπρεπε να υπερασπίζεται?
Τί είχε γίνει με την "προκήρυξη" εκλογών το 2023
Αλλά δεν είναι η πρώτη φορά που η "Πρόεδρος" κάνει τέτοιες τραγικές δηλώσεις ή συμπεριφέρεται με τρόπο λες και "κάνει πλάτες" στον Πρωθυπουργό.
Στο άρθρο μας Όχι, δεν προκηρύχθηκαν εκλογές - Γιατί η ΠτΔ "ποιεί την νήσσαν" καταγράφεται ακόμα μια θεσμική απρέπεια στην οποία η "ΠτΔ" συνέπραξε διά παραλείψεως.
Την Τρίτη 28 Μαρτίου 2023, στην συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωσε (pdf) ότι οι εκλογές θα γίνουν την Κυριακή 21 Μαϊου 2023.
Σύμφωνα με τα ρεπορτάζ (pdf), ο Μητσοτάκης ενημέρωσε την ΠτΔ.
Αναζητήσαμε στον ιστότοπο της Προεδρίας της Δημοκρατίας κάποια ανακοίνωση για την επικοινωνία αυτή. Δεν υπάρχει τίποτα.
Γιατί η Προεδρία της Δημοκρατίας δεν ανέφερε τίποτα? Γιατί δεν εξέδωσε κάποια ανακοίνωση ή ενημέρωση για την συνάντηση της Προέδρου με τον Πρωθυπουργό?
Η απάντηση είναι ότι εάν η προεδρία εξέδιδε κάποια ανακοίνωση τότε θα έπρεπε να αναφερθεί στο περιεχόμενο της συνομιλίας της Προέδρου με τον Μητσοτάκη. Εκεί, θα έπρεπε να αναφέρθει ότι την ενημέρωσε για την πρόθεσή του να κάνει εκλογές για κρίσιμο εθνικό θέμα την 21η Μαίου 2023.
Όμως, η ΠτΔ θα έπρεπε κάπως να εξηγήσει το πώς αντιμετώπισε το γεγονός ότι ο Μητσοτάκης προέβλεψε τώρα ότι σε έναν μήνα θα προκύψει εθνικό ζήτημα εξαιρετικής σημασίας!!!
Με απλά λόγια, ο Μητσοτάκης, σαν μέντιουμ, προανήγγειλε στην ΠτΔ ότι σε ένα μήνα θα "σκάσει" εθνικό θέμα εξαιρετικής σημασίας το οποίο θα προκαλέσει εκλογές. Η ΠτΔ, δεν είχε την περιέργεια να μάθει ποιο είναι αυτό το εθνικό ζήτημα, το οποίο ΘΑ προκύψει στο μέλλον? Το γνωρίζει ήδη ή όχι?
Εάν το γνωρίζει, τότε η "Πρόεδρος όλων των Ελλήνων" θα ενημερώσει τον "λαό της"? Είναι κρυφό? Εάν δεν το γνωρίζει, το δέχτηκε έτσι απλά? Είναι δείγμα θεσμικής σοβαρότητας ότι δεν ζήτησε η Πρόεδρος να μάθει?
Για τους λόγους αυτούς είναι μάλλον απίθανο να εκδώσει κάποια ανακοίνωση η Προεδρία της Δημοκρατίας. Επειδή είναι ήδη εκτεθειμένη.
Υπόθεση Λιγνάδη
Η ενδεικτικότερη ίσως περίπτωση είναι εκείνη κατά την οποία μάλωσε τον ελληνικό λαό για την υπόθεση Λιγνάδη.
Την Τετάρτη 13 Ιουλίου 2022 απαγγέλθηκε η απόφαση με την οποία ο Δημήτρης Λιγνάδης καταδικάστηκε πρωτοδίκως για 2 βιασμούς. Εκείνο που προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων ήταν η παροχή ανασταλτικού αποτελέσματος στην έφεση, με αποτέλεσμα να βρεθεί εκτός φυλακής.
Δείτε ενδεικτικό ρεπορτάζ Documento 13.07.2022
Δείτε ενδεικτικό ρεπορτάζ του cnn.gr 20.07.2022
Ακόμα ένα ρεπορτάζ από την Εφημερίδα των Συντακτών 16.07.2022
Την Κυριακή 24 Ιουλίου 2022, στην ομιλία της (pdf) στην δεξίωση την οποία παρέθεσε για την επέτειο της αποκατάστασης της Δημοκρατίας, η Σακελλαροπούλου απέδειξε ότι είναι εκτός τόπου και χρόνου αλλά εντός των προσδοκιών Μητσοτάκη.
Στην επέτειο για την αποκατάσταση της Δημοκρατίας ένιωσε την ανάγκη να αποκαταστήσει τον Λιγνάδη.
Σε μια χρονική περίοδο που ο κόσμος έβραζε για την απόφαση στην υπόθεση Λιγνάδη, σκέφτηκε ότι ήταν καλή στιγμή να αναφερθεί σε αυτήν. Και μάλιστα σε μια δεξίωση που ως θέμα της είχε την αποκατάσταση της Δημοκρατίας.
Εκεί είχε την τρομερή ιδέα να καταχραστεί την εκδήλωση, να την μετατρέψει σε βήμα υπεράσπισης του Λιγνάδη και να μαλώσει τον ελληνικό λαό. Είπε:
"Η οικονομική κρίση και η πανδημία του κορωνοϊού επέδρασαν σωρευτικά και δοκίμασαν τα όριά μας, υλικά και ψυχικά. Οι κρίσεις δημιουργούν νέες κανονικότητες και ευνοούν φυγόκεντρες τάσεις, εντός και εκτός Ευρώπης. Ο λαϊκισμός ριζώνει στις αντιφάσεις και τις ανισότητες, αμφισβητώντας ανοικτά τις βασικές αρχές της φιλελεύθερης δημοκρατίας. Υπονομεύει τη διάκριση των εξουσιών και την ισορροπία του πολιτεύματος. Τα θεσμικά αντίβαρα, όμως, είναι θεμέλια του Κράτους Δικαίου και δεν υποτάσσονται στις πλειοψηφίες και τους εφήμερους συσχετισμούς. Η δικαιοσύνη δεν απονέμεται με βάση το κοινό περί δικαίου αίσθημα, αλλά σύμφωνα με το Σύνταγμα και τους νόμους. Οι δικαστές απολαμβάνουν τις εγγυήσεις του λειτουργήματός τους και οφείλουν να είναι ανεξάρτητοι και αμερόληπτοι, διαφυλάσσοντας το κύρος και την αποστολή τους. Κρίνονται για τις αποφάσεις τους, δεν στοχοποιούνται. Ο διχαστικός λόγος αδικεί τη δημόσια σφαίρα και δεν υπηρετεί τη δημοκρατία μας"
Η αδιανόητη δήλωσή της για τον Λιγνάδη δεν ήταν άθλια μόνο επειδή η "ΠτΔ" θα έπρεπε να απέχει γενικά από τον σχολιασμό δικαστικών αποφάσεων. Ήταν άθλια διότι συμπεριφέρθηκε στον ελληνικό λαό λες και απευθύνεται σε παιδιά τα οποία τα μαλώνει. Το μήνυμα το οποίο προσπάθησε να περάσει συνοψίζεται στο "κοιτάτε τις δουλειές σας κι όχι τις δικαστικές αποφάσεις".
Η "ΠτΔ" δεν αναγνωρίζει ότι σε μια Δημοκρατία, από τις κανονικές κι όχι από εκείνες που υπηρετεί, και οι κρίνοντες κρίνονται. Αυτό είναι θεσμικό αντίβαρο το οποίο δεν θα καταργηθεί επειδή δεν αρέσει στην κυρία Σακελλαροπούλου.
Όταν "δίκασε" τα μέτρα για τον COVID-19
Ακόμα ένα περιστατικό ήταν όταν την Τρίτη 9 Μαρτίου 2021 έδωσε συνέντευξη στην Καθημερινή (pdf) με αφορμή τη συμπλήρωση ενός χρόνου από την ορκωμοσία της.
Όταν ερωτήθηκε για τον περιορισμό των ελευθεριών στο πλαίσιο των μέτρων αντιμετώπισης του κορωνοϊού COVID-19, απάντησε ελαφρά τη καρδία ότι τα μέτρα ήταν δικαιολογημένα και νόμιμα.
Το πρόβλημα δεν είναι το εάν τα μέτρα ήταν νόμιμα ή όχι. Ακόμα και αν έλεγε ότι είναι παράνομα επειδή περιορίζουν σημαντικά τις ατομικές ελευθερίες πάλι θα υπήρχε πρόβλημα.
Το πρόβλημα ήταν ότι υπήρχαν πολίτες οι οποίοι είχαν προσφύγει στα δικαστήρια κατά πράξεων καταλογισμού προστίμων κλπ. Υπήρχαν εκκρεμείς υποθέσεις ενώπιον της δικαιοσύνης. Με τις προσφυγές αυτές συμπροσβάλλεται και η νομιμότητα των μέτρων.
Σε μια χρονική περίοδο κατά την οποία τα δικαστήρια δεν είχαν ακόμα κρίνει επί των προσφυγών αυτών, άρα και επί της νομιμότητας των μέτρων, η Σακελλαροπούλου δίκασε τα μέτρα και τα βρήκε νόμιμα!
Τέτοια τοποθέτηση είναι εντελώς αντιθεσμική και βρίσκεται στις παρυφές της παρέμβασης στην Δικαιοσύνη. Και σίγουρα εκτός του πλαισίου της Αρχής της Διάκρισης των Εξουσιών.
Η "ΠτΔ" δεν μπορεί να εκφέρει κρίση για την νομιμότητα ή μη, μέτρων για τα οποία υπήρχε δικαστική διερεύνηση σε εξέλιξη. Δεν είναι αυτός ο ρόλος της. Έχει απεκδυθεί πλέον της ιδιότητας του δικαστικού λειτουργού. Δεν είναι στις εξουσίες της "ΠτΔ" να δικάζει. Υπάρχει η δικαστική εξουσία για να το πράξει αυτό.
Πιο συγκεκριμένα είχε πει στην συνέντευξη:
-Στο απώτερο μέλλον, δεν μπορεί παρά να σκεφτείτε ότι ο πρώτος χρόνος της θητείας σας συνέπεσε με έναν πρωτοφανή περιορισμό θεμελιωδών δικαιωμάτων στην Ελλάδα, στην Ευρώπη και στον κόσμο λόγω της πανδημίας. Ανησυχείτε μήπως η ανθρωπότητα συμβιβαστεί και συνηθίσει να ζει με λιγότερα δικαιώματα, με αντάλλαγμα μια μεγαλύτερη ασφάλεια;
-Αυτή είναι μια συζήτηση που μας απασχολεί όλους. Είναι αλήθεια ότι επιβλήθηκαν σκληροί περιορισμοί. Όμως από την πρώτη στιγμή, με δεδομένη την ανάγκη προστασίας της υγείας και της ζωής, θεωρώ ότι οι περιορισμοί ήταν δικαιολογημένοι και δεν υπερέβησαν τα νόμιμα όρια. Από εκεί και πέρα ελπίζω ότι σύντομα θα έρθει το τέλος αυτής της κρίσης. Προσωπικά είμαι αισιόδοξη και δεν αισθάνομαι αυτόν τον φόβο που αναφέρετε.
Η ΠτΔ δεν ανέλαβε αυτοκράτειρα ούτε Φρειδερίκη. Δεν λειτουργεί στο κενό. Κρίνεται. Αν της έχει απομείνει έστω και λίγη συναίσθηση, μπορεί να κάνει μια πράξη για να βοηθήσει την χώρα να ανασάνει. Μπορεί να παραιτηθεί.
Ακολουθήστε μας στο BlueSky, στο mastodon, στο twitter και στο Facebook