Για πολλά μπορεί να κατηγορήσει κανείς την Κυβέρνηση Μητσοτάκη. Όχι όμως για προχειρότητα και έλλειψη προγραμματισμού. Ο Μητσοτάκης δουλεύει μεθοδικά, επαγγελματικά και δεν αφήνει τίποτα στην τύχη. Από την άλλη, η προχειρότητα και η έλλειψη οργάνωσης χαρακτηρίζει την αντιπολίτευση και δη την αξιωματική. Τα στελέχη της αντιπολίτευσης έχουν επιδοθεί σε έναν αγώνα προσωπικών στρατηγικών ο οποίος αφορά την πολιτική τους επιβίωση κι όχι την πρόταση λύσεων για τα προβλήματα της κοινωνίας. Τα προβλήματα δεν φαίνεται να τους απασχολούν. Είναι υποδεέστερα σε σχέση με την πολιτική τους επιβίωση. Για αυτό και ο λαός τους απαντά αναλόγως στις εκλογές.
Ακολουθήστε μας στο mastodon, στο twitter και στο Facebook
Η διαδικασία
Στις 25 Νοεμβρίου 2024 συμπληρώνονται 5 χρόνια από την αναθεώρηση του Συντάγματος του 2019. Διαβάστε περισσότερα για το Σύνταγμα του 2019 στο άρθρο μας Σύνταγμα 2019: Τα πρακτικά των συζητήσεων της Βουλής και των Επιτροπών.
Σύμφωνα με το άρθρο 110 παρ. 6 του Συντάγματος, με την παρέλευση πενταετίας από την τελευταία αναθεώρηση, μπορεί να ξεκινήσει η διαδικασία για νέα αναθεώρηση. Η κρίσιμη ημερομηνία εν προκειμένω είναι η 25η Νοεμβρίου 2024 οπότε και συμπληρώνεται η πενταετία αυτή.
Σύμφωνα με το άρθρο 110 παρ. 2 του Συντάγματος, η ανάγκη της αναθεώρησης του Συντάγματος διαπιστώνεται με απόφαση της Bουλής που λαμβάνεται, ύστερα από πρόταση πενήντα τουλάχιστον βουλευτών. Επομένως, η συνταγματική αναθεώρηση ξεκινά με την κατάθεση πρότασης περί αναθεώρησης. Η πρόταση περιέχει τα άρθρα προς αναθεώρηση.
Επομένως, το μόνο που χρειάζεται να κάνει η ΝΔ για να ξεκινήσει την διαδικασία αναθεώρησης, τον Νοέμβριο του 2024, είναι να καταθέσει πρόταση αναθεώρησης του Συντάγματος η οποία να περιέχει τις αναθεωρητέες διατάξεις.
Η ΝΔ είναι έτοιμη
Πρέπει να θεωρείται δεδομένο ότι η ΝΔ θα αξιοποιήσει την δυνατότητα για αναθεώρηση του Συντάγματος.
Δεδομένο πρέπει να θεωρείται και το ότι η πρόταση της ΝΔ περί συνταγματικής αναθεώρησης, όχι απλώς έχει ξεκινήσει να συντάσσεται εδώ και πολύ καιρό, αλλά και ότι βρίσκεται στην τελική φάση κατά την οποία ρυθμίζονται οι τελευταίες λεπτομέρειες. Ίσως και να έχει ολοκληρωθεί.
Οι λόγοι για τους οποίους εικάζεται σε αυτό το άρθρο ότι η ΝΔ έχει ήδη προετοιμάσει την πρόταση περί συνταγματικής αναθεώρησης είναι επειδή αφενός η σύνταξη τέτοιας πρότασης είναι επιστημονική εργασία υψηλού επιπέδου που δεν γίνεται σε διάστημα μίας εβδομάδας (ούτε καν εντός ενός - δύο μηνών) και αφετέρου επειδή η κυβέρνηση αυτή είναι πάντοτε καλά προετοιμασμένη για όποιες θεσμικές αλλαγές κάνει.
Βέβαιο πρέπει να θεωρείται και το ότι υπάρχει draft της πρότασης της ΝΔ περί Συνταγματικής αναθεώρησης. Δεν αποκλείεται να υπάρχει ολοκληρωμένη πρόταση και να δουλεύουν πλέον πάνω στην επικοινωνιακή καμπάνια με την οποία θα την υποστηρίξουν. Η Κυβέρνηση Μητσοτάκη δεν αφήνει τίποτα στην τύχη, ούτε και για την τελευταία στιγμή.
Update 19.08.2024: Το παράδειγμα του επιτελικού κράτους
Το πλέον ενδεικτικό παράδειγμα της προετοιμασίας και της οργάνωσης της Κυβέρνησης Μητσοτάκη είναι ο Ν. 4622/2019 περί επιτελικού κράτους.
Η αντιπολίτευση, ακόμα και μετά από 5 χρόνια, αναφέρεται στο επιτελικό κράτος με λάθος όρους. Το πιο πιθανό είναι ότι το κάνουν επειδή είναι αδιάβαστοι και πρόχειροι και σε αυτό το θέμα. Ή επειδή πολύ απλά δεν τους νοιάζει.
Η αντιπολίτευση αναφέρεται στο επιτελικό κράτος σαν να το ταυτίζει με το "ικανό κράτος". Σε κάθε αποτυχία της Κυβέρνησης Μητσοτάκη, οι Βουλευτές της αντιπολίτευσης μεταχειρίζονται ειρωνικά τον όρο "επιτελικό κράτος" για να ισχυριστούν ότι είναι ένα "ανίκανο κράτος", ένα κράτος που απέτυχε επί των ημερών Μητσοτάκη.
Είναι τόσο λάθος αυτό! Ο νόμος για το επιτελικό κράτος δεν έχει απολύτως καμία σχέση με ικανότητα ή ανικανότητα. Αυτές τις ακροβασίες τις έχει κάνει η αντιπολίτευση και έχει περάσει, τόσα χρόνια, εντελώς λάθος μήνυμα στους πολίτες.
Ο νόμος περί επιτελικού κράτους Ν. 4622/2019 είναι η δημιουργία μιας κυβερνητικής υπερδομής στο Μέγαρο Μαξίμου η οποία λειτουργεί εντελώς συγκεντρωτικά. Αυτός είναι και ο λόγος που χρειάζονται τόσοι μετακλητοί υπάλληλοι για να δουλέψει αυτός ο μηχανισμός. Ουσιαστικά, ο Ν. 4622/2019 έχει αποκόψει τους Υπουργούς από την νομοθετική πρωτοβουλία (να καταθέτουν νόμοσχέδια), όπως ορίζει το άρθρο 73 παρ. 1 του Συντάγματος. Το νομοθετικό έργο για κάθε υπουργείο γίνεται αποκλειστικά από το Μαξίμου και αφορά τόσο στον προγραμματισμό όσο και στην σύνταξη των νομοσχεδίων. Οι υπουργοί απλώς παραλαμβάνουν έτοιμα νομοσχέδια και εκτελούν τον σχεδιασμό του Μαξίμου. Όμως, ενώ όλα γίνονται κεντρικά από το Μαξίμου, συνταγματικά η ευθύνη είναι των υπουργών. Αρκετά καλό σχήμα.
Επιπλέον, με το άρθρο 21 παρ. 4 του Ν. 4622/2019, η Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών (ΕΥΠ) υπήχθη στην Προεδρίας της Κυβέρνησης (Μαξίμου). Η ΕΥΠ υπήχθη στον Πρωθυπουργό την αμέσως επόμενη ημέρα των εκλογών. Στις 7 Ιουλίου 2019 έγιναν οι εκλογές και στις 8 Ιουλίου δημοσιεύτηκε το ΠΔ 81/2019 (άρθρο 5 παρ. 3). Η αντιπολίτευση απέτυχε και σε αυτό. Απέτυχε να συνδέσει στην συνείδηση του κόσμου το Επιτελικό Κράτος με την ΕΥΠ.
Ο Ν. 4622/2019 είναι ένα αρκετά περίπλοκο νομοθέτημα. Κατατέθηκε στην Βουλή στις 25 Ιουλίου 2019 δηλαδή μόλις 16 μέρες μετά την ορκομωσία του Μητσοτάκη ως Πρωθυπουργού. Η αιτιολογική του έκθεση ήταν έκτασης 420 σελίδων και το ψηφισθέν νομοσχέδιο 72 σελίδες. Τέτοια περίπλοκα νομοθετήματα δεν φτιάχνονται σε μία εβδομάδα μετά τις εκλογές. Όποιος πιστεύει ότι το νομοσχέδιο ξεκίνησε να φτιάχνεται αφού κέρδισε η ΝΔ τις εκλογές, κάνει λάθος. Αυτό ήταν ένα νομοσχέδιο που προετοιμάστηκε πολύ πριν τις εκλογές της 7ης Ιουλίου 2019 και δείχνει ότι ο Μητσοτάκης ήξερε επακριβώς τί θέλει να κάνει μόλις αναλάβει την διακυβέρνηση. Δεν άφησε τίποτα στην τύχη. Έτσι όμως δουλεύει ένα κόμμα που θέλει να αναλάβει την Κυβέρνηση και έχει κάποιο κυβερνητικό σχέδιο. Προετοιμάζεται.
Η δημοκρατική αντιπολίτευση απέχει πολύ από αυτό το στυλ δουλειάς. Δεν ασχολείται με προετοιμασίες και τέτοια ασήμαντα πράγματα. Διότι, για αρχή, δεν έχει κάποιο κυβερνητικό σχέδιο ώστε να το αποτυπώσει και σε νομοσχέδια. Γιατί δεν έχει κυβερνητικό σχέδιο? Επειδή δεν τους νοιάζει. Τόσο απλά. Έχουν μια θολή είκόνα στο μυαλό τους η οποία αποτυπώνεται σε τσιτάτα του στυλ "χρειαζόμαστε μία νέα πρόταση διακυβέρνησης".
Πολύ σημαντικό είναι ότι τόσα χρόνια, η αντιπολίτευση δεν έχει ενημερώσει την κοινωνία τί σημαίνει επιτελικό κράτος. Ίσως επειδή ούτε οι ίδιοι ξέρουν διότι δεν το διάβασαν ή δεν ασχολήθηκαν. Κάνουν χαβαλέ περί ανικανότητας ενώ τα πράγματα είναι πολύ πιο σύνθετα και σοβαρά. Επιτελικό κράτος δεν σημαίνει ικανό ή ανίκανο κράτος. Σημαίνει συγκέντρωση εξουσίας.
Εικασίες για τα αναθεωρητέα άρθρα
Η ΝΔ δεν έχει κάνει, μέχρι στιγμής, κάποια συζήτηση για τα άρθρα που θα προτείνει να ανθεωρηθούν. Δεν έχει όμως και κάποια παράδοση στον κοινωνικό διάλογο, όπως τα δημοκρατικά κόμματα. Στην ΝΔ ισχύει ό,τι πει ο Αρχηγός.
Πρέπει να θεωρείται βέβαιο ότι οι άξονες στους οποίους θα κινούνται οι προτάσεις της είναι τρεις: προς την συγκέντρωση ακόμα περισσότερης εξουσίας στην Κυβέρνηση, προς τον αυταρχισμό και τον περιορισμό δικαιωμάτων & ελευθεριών και, τέλος, προς την εξυπηρέτηση οικονομικών συμφερόντων. Αυτοί οι άξονες έχουν μεταξύ τους σχέση μέσου προς σκοπό. Δηλαδή, ο ένας εξυπηρετεί τον άλλο.
Η παράθεση των παρακάτω άρθρων είναι απλή εικασία. Ουδείς μπορεί να γνωρίζει με ασφάλεια τα αναθεωρητέα άρθρα πριν να κατατεθεί επίσημα στην Βουλή η σχετική πρόταση.
Είναι σίγουρο ότι θα επιχειρηθεί η αναθεώρηση του άρθρου 16 του Συντάγματος προς την κατέυθυνση της εκ των υστέρων συνταγματικής κάλυψης του αντισυνταγματικού Ν. 5094/2024 περί ιδιωτικών πανεπιστημίων. Το ίδιο σίγουρο είναι ότι θα ζητηθεί και η σύμπραξη του ΚΙΝΑΛ σε αυτό.
Δεν αποκλείεται να περιλαμβάνεται και η αναθεώρηση του άρθρου 24 του Συντάγματος στην πρόταση της ΝΔ, ώστε να υποχωρήσει η προστασία του περιβάλλοντος υπέρ του τουρισμού ή υπέρ δήθεν αναπτυξιακών/ενεργειακών project.
Για να αποκλείσει τον Ηλία Κασσιδιάρη από την συμμετοχή στις εκλογές, η Κυβέρνηση Μητσοτάκη προέβη σε συνταγματικές ακροβασίες. Νομοθέτησε κόντρα στην παγιωμένη ερμηνεία του άρθρου 29 του Συντάγματος. Τις ακροβασίες αυτές τις επικύρωσε ο Άρειος Πάγος. Δεν αποκλείεται, λοιπόν, να περιλαμβάνεται στην πρόταση της ΝΔ και πρόταση περί αναθεώρησης του άρθρου 29 του Συντάγματος περί πολιτικών κομμάτων, προς την κατεύθυνση της δυνατότητας απαγόρευσης πολιτικών κομμάτων. Ίσως μαζί με μια τροποποίηση και του άρθρου 51 παρ. 3 του Συντάγματος προς την κατεύθυνση του περιορισμού του δικαιώματος του εκλέγειν με μόνη την άσκηση ποινικής δίωξης για ορισμένα εγκλήματα (κι όχι αμετάκλητης καταδίκης) και κατ' επέκταση και περιορισμό του εκλέγεσθαι (σε συνδυασμό με το άρθρο 55 του Συντάγματος). Ο Βορίδης, ο Πλεύρης και ο Άδωνις θα σηκώσουν την σημαία του αντιφασισμού και της προστασίας της δημοκρατίας. Το ΚΙΝΑΛ θα τα υπερψηφίσει για να προστατέψει δήθεν την Δημοκρατία.
Το άρθρο 54 του Συντάγματος προβλέπει ότι για να ισχύσει αμέσως ένας εκλογικός νόμος πρέπει να ψηφιστεί από τα 2/3 της Βουλής, ήτοι από 200 βουλευτές, αλλιώς ισχύει από τις μεθεπόμενες εκλογές. Δεν μπορεί να αποκλειστεί η τροποποίηση της διάταξης αυτής κατά τρόπο ώστε να μην απαιτείται αυξημένη πλειοψηφία για να εφαρμοστεί αμέσως ο νέος εκλογικός νόμος, ο οποίος έρχεται. Για την αλλαγή αυτή θα επιστρατευτεί το προσχηματικό επιχείρημα περί εξασφάλισης κυβερνητικής σταθερότητας και αφού πρώτα τονιστεί το πόσο κακό είναι να γίνονται διαδοχικές εκλογές, όπως έγινε Μάιο - Ιούνιο 2023, διότι βλάπτεται η οικονομία, ο τουρισμός κλπ.
Σχεδόν απίθανο πρέπει να θεωρηθεί το ενδεχόμενο να αναθεωρηθεί το άρθρο 86 του Συντάγματος περί ποινικής ευθύνης υπουργών, προς την κατεύθυνση της αποσύνδεσης της άσκησης της ποινικής δίωξης από την Βουλή καθώς και προς την κατεύθυνση της υπαγωγής των υπουργών στην κοινή δικαοσύνη, διότι εκκρεμεί η υπόθεση των Τεμπών. Πιο πιθανό είναι να γίνει κάποια προσχηματική αλλαγή πχ να γίνει συνταγματικής περιοπής η διάταξη του άρθρου 5 παρ. 2 του Ν. 3126/2003 περί τριμελούς γνωμοδοτικού συμβουλίου για τον νομικό έλεγχος των στοιχείων της κατηγορίας και την αξιολόγηση της ουσιαστικής βασιμότητας αυτών. Το οποίο, όμως, συμβούλιο δεν ασκεί δικαιοδοτικά - δικαστικά καθήκοντα και, προφανώς, δεν νομιμοποιείται να ασκήσει ποινική δίωξη εναντίον υπουργού.
Η απαγόρευση κυκλοφορίας ήταν ένα από τα αγαπημένα μέτρα της Κυβέρνησης Μητσοτάκη όσο διαρκούσε η πανδημία του κορωνοϊού COVID-19. Η νομιμότητα και η συνταγματικότητα της απαγόρευσης κυκλοφορίας προσέκρουσε σε σοβαρό επιστημονικό αντίλογο ως μέτρο αντίθετο στο άρθρο 5 παρ. 4 του Συντάγματος. Δεν αποκλείεται η αντιδημοκρατική μεταρρύθμιση της εν λόγω συνταγματικής διάταξης κατά τρόπο που να επιτρέπει στην Κυβέρνηση με μια απλή κανονιστική πράξη να επιβάλλει απαγόρευση κυκλοφορίας, όχι μόνο για λόγους υγείας αλλά και για άλλους λόγους. Επικοινωνιακά θα φανεί ως προσαρμογή του Συντάγματος στα νέα δεδομένα που έθεσε η πανδημία. Δεν αποκλείεται, προς επίρρωση της θέσης αυτής, να εμφανίσουν και εισήγηση κάποιας "επιτροπής ειδικών".
Ιδιαίτερα επικίνδυνη εξέλιξη θα είναι η οποιαδήποτε προσπάθεια αναθεώρησης του άρθου 6 του Συντάγματος προς την κατεύθυνση της χαλάρωσης των προϋποθέσεων για να συλλαμβάνονται οι πολίτες και προς την κατεύθυνση της επιμήκυνσης του πενθημέρου κράτησης στο πλαίσιο σύλληψης. Ιδιαίτερα επικίνδυνο θα είναι και το να αναθεωρηθούν οι διατάξεις για την προσωρινή κράτηση (προφυλάκιση). Εικάζουμε ότι η κυβέρνηση θα ήθελε fast track προφυλακίσεις, χωρίς τις δικαιοκρατικές εγγυήσεις της παρεμβολής ανακριτή, με μόνη την διάταξη ενός εισαγγελέα. Ενδεχομένως, με πρόσχημα τα εγκλήματα ενδοοικογενειακής βίας, θα επιχειρήσουν να δώσουν την δυνατότητα και στον εισαγγελέα να εκδίδει εντάλματα σύλληψης ακόμα και για πλημμελημα.
Το άρθρο 97 του Συντάγματος θεσπίζει τεκμήριο αρμοδιότητας για την εκδίκαση κακουργημάτων υπέρ του Μικτού Ορκωτού Δικαστηρίων (7μελές δικαστήριο). Μετά το 1975, η εκδίκαση κακουργημάτων υπήχθη σε περισσότερα Εφετεία (Τριμελές Εφετείο). Οι μνημονιακές κυβερνήσεις προκάλεσαν συνταγματικό στρες στην διάταξη αυτή με την θεσμοθέτηση Μονομελών Εφετείων τα οποία δικάζουν κακουργήματα. Ο Φλωρίδης κατήργησε το Πενταμελές Εφετείο. Δεν θα είναι έκπληξη η αναθεώρηση της διάταξης αυτής προς την κατεύθυνση της εκ των υστέρων νομιμοποίησης των Μονομελών Εφετείων Κακουργημάτων. Επικοινωνιακά θα βασιστούν στο επιχείρημα της δήθεν ταχείας απονομής της δικαιοσύνης. Εις βάρος βέβαια των δικαιοκρατικών εγγυήσεων.
Το δικαίωμα του συνέρχεσθαι, το οποίο κατοχυρώνεται στο άρθρο 11 του Συντάγματος, είναι ένα ενοχλητικό δικαίωμα για κάθε αυταρχική κυβέρνηση. Ο περιορισμός του δικαιώματος αυτού θα βασίζεται στην γνωστή επιχειρηματολογία περί αγοράς που παραλύει, κλείνουν κάθε τρεις και λίγο το κέντρο της Αθήνας κλπ.
Το άρθρο 19 του Συντάγματος ορίζει ότι το απόρρητο των επικοινωνιών είναι απολύτως απαραβίαστο. Το σκάνδαλο των υποκλοπών ανέδειξε την σημασία ύπαρξης θεσμικών εγγυήσεων για τους πολίτες ώστε να προστατεύονται από τις καταχρήσεις μιας αυταρχικής κυβέρνησης. Η τροποποίηση του άρθρου αυτού πρέπει να θεωρείται δεδομένη.
Μια ακόμα επικίνδυνη εξέλιξη θα ήταν η αναθεώρηση του άρθρου 48 του Συντάγματος περί κατάστασης πολιορκίας. Πρόκειται για διάταξη η οποία υπήρχε και σε προηγούμενα συντάγματα και αξιοποιήθηκε από την Χούντα για να επιβληθεί το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου 1967. Η εφημερίδα ΕΣΤΙΑ, την 7η Αυγούστου 2021 είχε ως κεντρικό τίτλο της "Σε αχαρτογράφητα ύδατα η Ελλάς" και μετέφερε την πληροφορία ότι αξιωματούχοι του Μαξίμου εισηγούνταν στον Μητσοτάκη την κήρυξη της χώρας σε κατάσταση πολιορκίας. Δεν μπορούσε όμως να το κάνει διότι το άρθρο 48 του Συντάγματος προβλέπει ότι αυτό μπορεί να γίνει μόνο σε περίπτωση πολέμου, επιστράτευσης εξαιτίας εξωτερικών κινδύνων ή άμεσης απειλής της εθνικής ασφάλειας, καθώς και αν εκδηλωθεί ένοπλο κίνημα για την ανατροπή του δημοκρατικού πολιτεύματος. Το 2021 που έγραφε αυτά η ΕΣΤΙΑ υπήρχε το πρόβλημα των φυσικών καταστροφών. Αν αναθεωρηθεί η διάταξη αυτή θα είναι προς την κατεύθυνση της προσθήκης περισσότερων περιπτώσεων για την κήρυξη κατάστασης πολιορκίας πχ και για λόγους υγείας, φυσικών καταστροφών ή επειδή έχασε τις εκλογές ο Μητσοτάκης.
Μάλλον βέβαιη πρέπει να θεωρείται η αναθεώρηση του άρθου 51 παρ. 4 του Συντάγματος περί επιστολικής ψήφου προς την κατεύθυνση της χαλάρωσης των προϋποθέσεων για την εφαρμογή της.
Σε ό,τι αφορά στο άρθρο 90 του Συντάγματος και την επιλογή των ανώτατων δικαστών από την Κυβέρνηση, δεν φαίνεται αυτό να αλάζει.
Update 19.08.2024: Οι πλειοψηφίες
Υπενθυμίζεται ότι η κατάθεση πρότασης από 50 βουλευτές είναι ο τρόπος με τον οποίο ξεκινάει η συνταγματική αναθεώρηση. Δείτε ενδεικτικά την διαδικασία, τα χρονοδιαγράμματα καθώς και τις προτάσεις των κομμάτων για την αναθεώρηση του 2019, στο άρθρο μας Σύνταγμα 2019: Τα πρακτικά των συζητήσεων της Βουλής και των Επιτροπών.
Η διαδικασία της συνταγματικής αναθεώρησης ολοκληρώνεται σε 2 βουλευτικές περιόδους (τετραετίες). Μεοσλαβούν εκλογές. Χρονικά, αυτό δεν μεταφράζεται σε 8ετία. Γίνεται πάρα πολύ συντομότερα.
Η πρώτη Βουλή, εκείνη στην οποία γίνεται η πρόταση για την συνταγματική αναθεώρηση, αποκαλείται και "προτείνουσα Βουλή". Μεσολαβούν εκλογές και συνεχίζεται η διαδικασία από την επόμενη Βουλή. Η επόμενη Βουλή, αποκαλείται και "αναθεωρητική Βουλή".
Προτείνουσα Βουλή: Σύμφωνα με το άρθρο 110 παρ. 2 του Συντάγματος, η πρόταση περί συνταγματικής αναθεώρησης θα πρέπει να υπερψηφιστεί από την προτείνουσα Βουλή σε 2 ονομαστικές ψηφοφορίες οι οποίες απέχουν μεταξύ τους έναν τουλάχιστον μήνα. Με την απόφαση αυτή καθορίζονται ειδικά οι διατάξεις που πρέπει να αναθεωρηθούν. Δηλαδή, με την απόφαση της προτείνουσας Βουλής "κλειδώνει" το ποια άρθρα θα αναθεωρηθούν και όχι το περιεχόμενό τους. Η επόμενη Βουλή, η αναθεωρητική δεν δεσμεύεται από την πρόταση και μπορεί να τροποποιήσει όπως νομίζει το περιεχόμενο των άρθρων του Συντάγματος. Για κάθε προτεινόμενη συνταγματική διάταξη απαιτείται, αρχικά, πλειοψηφία 3/5 ήτοι να την υπερψηφίσουν τουλάχιστον 180 Βουλευτές (οι υπουργοί δεν ψηφίζουν εκτός κι αν είναι και Βουλευτές). Παρόλα αυτά, εάν δεν επιτευχθεί αυτή η πελιοψηφία, μπορεί να υπερψηφιστεί και με την απόλυτη πλειοψηφία, δηλαδή από 151 Βουλευτές.
Αναθεωρητική Βουλή: Αφού ολοκληρωθούν οι εργασίες της προτείνουσας Βουλής, γίνονται εκλογές. Η επόμενη Βουλή, δηλαδή η αναθεωρητική, πρέπει να ολοκληρώσει την αναθεώρηση εντός της πρώτης συνόδου (εντός του πρώτου από τα 4 χρόνια της τετραετίας). Επομέως, αν η διαδικασία ξεκινήσει τον Νοέμβριο του 2024 και γίνουν εκλογές μέσα στο 2025, η αναθεώρηση μπορεί να ολοκληρωθεί ακόμα και μέχρι το τέλος του 2025, δηλαδή μέσα σε ένα έτος. Η Αναθεωρητική Βουλή δεσμεύεται από την απόφαση της προτείνουσας Βουλής μόνο ως προς τα ποια άρθρα θα αναθεωρηθούν. Δεν δεσμεύεται όμως ως προς το περιεχόμενό τους. Δηλαδή, αν για παράδειγμα γίνει η πρόταση από την ΝΔ και στις επόμενες εκλογές βγει Κυβέρνηση από την Δημοκρατική Αντιπολίτευση, αυτή η Κυβέρνηση μπορεί να διαμορφώσει το περιεχόμενο τους όπως νομίζει και δεν δεσμεύεται από την πρόταση της ΝΔ. Αυτό έγινε για παράδειγμα με την αναθεώρηση του 2019. Η διαδικασία ξεκίνησε από Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ αλλά ολοκληρώθηκε από Κυβέρνηση ΝΔ η οποία δεν δεσμεύτηκε από την πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ. Για την ψηφοφορία ισχύουν τα εξής: Εάν κάποια συνταγματική διάταξη υπερψηφίστηκε από την Προτείνουσα Βουλή με 180 ψήφους, τότε απαιτούνται απλώς 151 ψήφοι από την Αναθεωρητική Βουλή. Εάν κάποια συνταγματική διάταξη υπερψηφίστηκε από την Προτείνουσα Βουλή με 151 ψήφους, τότε απαιτούνται 180 ψήφοι από την Αναθεωρητική Βουλή.
Είναι μάλλον απίθανο να προχωρήσει σε εκλογές ο Μητσοτάκης χωρίς πρώτα να ανοίξει την διαδικασία της Συνταγματικής αναθεώρησης. Εάν θεωρεί ότι θα κερδίσει και τις επόμενες εκλογές, το πιο πιθανό είναι ότι θα επιδιώξει από τώρα συναινέσεις ωστε να περάσει από αυτήν την Βουλή η πρόταση που θα καταθέσει. Επί της παρούσης, η κοινοβουλευτική δύναμη κάθε κόμματος διαμορφώνεται ως εξής:
ΝΔ157
ΣΥΡΙΖΑ 35
ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ 31
ΚΚΕ 21
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΥΣΗ 11
ΝΕΑ ΑΡΙΣΤΕΡΑ 11
ΝΙΚΗ 10
ΠΛΕΥΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ 6
ΣΠΑΡΤΙΑΤΕΣ 5
ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΙ 13
Επομένως, το πιθανότερο είναι ότι η ΝΔ θα επιδιώξει συναινέσεις με το ΠΑΣΟΚ - ΚΙΝΑ διότι το άρθροισμα των ψήφων τους ξεπερνά τον πολυπόθητο αριθμό των 180 ψήφων. Έτσι, στην επόμενη Αναθεωρητική Βουλή, εάν η ΝΔ βγει και πάλι Κυβέρνηση, θα μπορεί ανενόχλητη να ολοκληρώσει μόνη της αναθεώρηση με πλειοψηφία 151 βουλευτών.
Η θλιβερή εικόνα της αντιπολίτευσης
Χάος!
Τα κόμματα της δημοκρατικής αντιπολίτευσης κάνουν διακοπές διαρκείας. Στην παρούσα φάση, το μόνο που τους απασχολεί είναι το παιχνίδι της καρέκλας το οποίο βρίσκεται σε εξέλιξη. Τα προβλήματα της κοινωνίας δεν τους απασχολούν και αυτό φαίνεται από την ανυπαρξία σχεδίου και συγκεκριμένων προτάσεων. Αλήθεια, ξέρει κάποιος τί συγκεκριμένο θα κάνει ο Κασελάκης, ο Γερουλάνος, ο Ανδρουλάκης ή ο Δούκας σε σχέση πχ με την ΔΕΗ εάν αναλάβουν την διακυβέρνηση της χώρας? Τί συγκεκριμένο θα κάνουν για το ΕΣΥ? Θα πάρουν πίσω αντιδημοκρατικούς νόμους της Κυβέρνησης Μητσοτάκη?
Δεν έχει τόσο ενδιαφέρον για αυτούς το να καλυτερέψουν την ζωή των Ελλήνων όσο έχει το να διαγκωνίζονται για την αρχηγία μιας φανταστικής σύμπραξης που θα παραστήσει τον Captain Planet της κεντροαριστεράς.
Στην δημοκρατική αντιπολίτευση δεν έχουν ξεκινήσει καν έναν προκαταρκτικό κοινωνικό διάλογο για την αναθεώρηση του Συντάγματος. Δεν έχουν ξεκαθαρίσει ποιες είναι οι κόκκινες γραμμές τις οποίες θα θέσουν στον Μητσοτάκη. Ζητούν να αναλάβουν την διακυβέρνηση της χώρας αλλά δεν έχουν μοιραστεί το όραμά τους για την επόμενη ημέρα. Και δεν νοείται όραμα χωρίς να περιλαμβάνει και την κατεύθυνση προς την οποία πρέπει να κινηθεί το Σύνταγμα. Δεν έχουν δουλέψει καν στο ζήτημα της συνταγματικής αναθεώρησης και για τον λόγο αυτό θα πιαστούν ακόμα μία φορά απροετοίμαστοι.
Από την στιγμή που πρόεδροι, υποψήφιοι πρόεδροι, βουλευτές, παρατρεχάμενοι και λοιπά "ιστορικά στελέχη" ενδιαφέρονται τάχα για την ενότητα της κεντροαριστεράς, δεν θα έπρεπε ήδη να έχουν προτείνει συγκλίσεις και επί τη βάσει της επικείμενης συνταγματικής αναθεώρησης? Νοείται σύγκλιση της κεντροαριστεράς χωρίς να μπαίνει στον διάλογο και το Σύνταγμα?
Όπως αναφέρεται και παραπάνω, η κατάρτιση πρότασης περί συνταγματικής αναθεώρησης είναι επιστημονική εργασία υψηλού επιπέδου. Είναι εργασία η οποία δεν μπορεί να ολοκληρωθεί σε διάστημα μίας εβδομάδας. Ούτε καν εντός 1-2 μηνών. Για αρχή θέλει όραμα. Κατόπιν, επίπονη επιστημονική επεξεργασία, συζήτηση και μεθοδικότητα. Αυτά είναι στοιχεία που ΔΕΝ διακρίνουν τα κόμματα της δημοκρατικής αντιπολίτευσης.Τέτοια εργασία είναι ξεκάθαρο δεν έχει γίνει από τα κόμματα αυτά και ούτε πρόκειται να γίνει. Δεν θα το κρατούσαν κρυφό. Η εγκληματική αδράνεια των κομμάτων και η προχειρότητά τους, φάνηκε έντονα και στις αλλαγές του ποινικού κώδικα που έγιναν τον Φλεβάρη του 2024. Το νομοσχέδιο είχε δημοσιευτεί 3 μήνες πριν και κανείς τους δεν ασχολήθηκε. Τα ίδια, λοιπόν, θα γίνουν και με την συνταγματική αναθεώρηση. Φυσικα, ποτέ δεν αποκλείεται να παρουσιάσουν ένα γονατογράφημα του ποδαριού για να πουν ότι τάχα κάτι έκαναν. Business as usual.
Οι υποψήφιοι πρόεδροι του ΚΙΝΑΛ περιοδεύουν στην χώρα και επιδίδονται σε σαχλαμάρες και αερολογίες για "αξιόπιστη" αντιπολίτευση με μωβ και κίτρινους κόκκους. Δεν έχουν καταθέσει την παραμικρή συγκεκριμένη πρόταση για το σχέδιο διακυβέρνησης που προτείνουν. Οπότε, δεν θα περίμενε κανείς να καταθέσουν κάποια πρόταση για το Σύνταγμα.
Στον ΣΥΡΙΖΑ κάνουν διακοπές διαρκείας από το 2015. Ασχέτως του πώς αξιολογεί κάποιος την παρουσία του Πολάκη, μόνο αυτός φαίνεται να δουλεύει σε αυτό το κόμμα. Η λέξη μπάχαλο είναι πολύ μικρή για να περιγράψει τον ΣΥΡΙΖΑ ο οποίος φυτοζωεί αποκομμένος από την κοινωνία.
Τα κόμματα της δημοκρατικής αντιπολίτευσης, αν και θεωρητικά τον αποστρέφονται, εν τούτοις επιδεικνύουν έντονο ελιτισμό. Θέλουν τους πολίτες μόνο ως ψηφοφόρους στις εσωκομματικές εκλογές για να τους κάνουν Προέδρους. Δεν τους θέλουν μετά στα πόδια τους για να συνδιαμορφώσουν μαζί το πρόγραμμα της επόμενης ημέρας. Μετά την απομάκρυνση από το ταμείο, ουδέν λάθος αναγνωρίζεται. Ο Μητσοτάκης όμως, το έκανε αυτό. Αξιοποίησε ανθρώπους της κοινωνίας και τους ενέταξε στον σχεδιασμό του κόμματος του. Οι μέτριοι της αντιπολίτευσης φοβούνται μην τυχόν και βρεθεί στα πόδια τους κάποιος ικανότερος από αυτούς. Και για τον λογό αυτό επικρατεί αυτή η εσωστρέφεια.
Η στάση της δημοκρατικής αντιπολίτευσης είναι προκλητική. Όχι απλώς δεν κρύβουν την αδιαφορία τους για την κοινωνία και τα προβλήματά της, αλλά την αναδεικνύουν με γενικόλογες μεγαλόστομες αρλούμπες που εξαπολύουν όπως «Να δημιουργήσουμε τις βάσεις για την Ελλάδα της αξιοπρέπειας και της υπερηφάνειας» και «Πρέπει να κάνουμε την πατρίδα μας ανθεκτική. Δεν μπορεί να είναι από τις πιο ευάλωτες της Ευρώπης». Λες και απευθύνονται σε ηλίθιους. Πώς είναι δυνατόν μετά να εκπλήσσονται με το 12% και το 15% στις εκλογές? Εύλογα θα αναρωτηθεί κάποιος "μα καλά, δεν θέλουν να γίνουν κυβέρνση"? Η απάντηση είναι ότι η μισθοδοσία τρέχει και ως αντιπολίτευση. Και έχει λιγότερες σκοτούρες και περισσότερο ελεύθερο χρόνο η αντιπολίτευση. Who cares για τα προβλήματα.
Ο Μητσοτάκης θα δημιουργήσει ακόμα μία φορά τις εξελίξεις και η δημοκρατική αντιπολίτευση θα σέρνεται πίσω από αυτές, απροετοίμαστη, πρόχειρη και χωρίς προτάσεις. Η αντιπολίτευση θα βρεθεί ακόμα μία φορά προ τετελεσμένων.
Οι πολίτες πρέπει να ξεγράψουν την αντιπολίτευση και να μην βασίζονται σε αυτήν. Είναι μόνοι τους και μόνοι τους πρέπει να βρουν τις λύσεις.
* Η φωτογραφία στην αρχή του άρθρου είναι από το "Σύνταγμα" που ετοίμαζε ο δικτάτορας Ιωάννης Μεταξάς τον Δεκέμβριο του 1940. Ενώ η Ελλάδα ήταν σε πόλεμο, αυτός ονειρεύονταν νέο Σύνταγμα και νέο Πολίτευμα. Έτσι λειτουργούν τα αυταρχικά καθεστώτα. Αδιαφορούν για την καταστροφή που είναι μπροστά τους.
Διαβάστε επίσης Θ. Πάγκαλος 1926: "Σε 5-6 ημέρες θα το έχουν ξεχάσει"
Ακολουθήστε μας στο mastodon, στο twitter και στο Facebook
