Στον αναπληρωτή υπουργό μεταφορών Κωνσταντίνο Κυρανάκη εμπιστεύτηκε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης την δημιουργία ενός ασφαλούς σιδηροδρόμου μέχρι το 2027. Για τον λόγο αυτό του ανέθεσε τις αρμοδιότητες που αφορούν στον ΕΟΔΑΣΑΑΜ και στον σιδηρόδρομο.
Συγκεντρώσαμε και παραθέτουμε υπό την μορφή σύντομων ερωταπαντήσεων τα ζητήματα που ανέκυψαν από την επιστολή του Χρήστου Τριαντόπουλου με την οποία ζητά να του ασκηθεί ποινική δίωξη χωρίς να διερευνήσει η προανακριτική επιτροπή την υπόθεση. Το άρθρο θα συμπληρώνεται.
Tο πόρισμα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ, σε ό,τι αφορά στο ζήτημα του μπαζώματος των Τεμπών δείχνει να κατάφερε να κάνει το ακατόρθωτο. Έκανε αυτό που η δικαιοσύνη απαγορεύεται να το κάνει: το "διερεύνησε", και χωρίς να παραθέτει συγκεκριμένη τεκμηρίωση αλλά και χωρίς καμία επιφύλαξη, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι κυβερνητικοί παράγοντες απλώς κόσμησαν με την παρουσία τους το πεδίο, δεν έκαναν απολύτως τίποτα και γενικά ήταν εντελώς αμέτοχοι. Το προφανές ζήτημα το οποίο αρχικά δημιουργείται είναι το πώς κατάφερε ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ να διερευνήσει αυτήν την πτυχή της υπόθεσης από την στιγμή που οι διερευνητές του δεν ήταν στο πεδίο όταν έγινε το συμβάν. Πολλώ δε μάλλον, πώς κατάφεραν να διερευνήσουν κάτι το οποίο ακόμα και ο εφέτης ανακριτής απαγορεύεται να το κάνει λόγω του θεσμικού πλαισίου περί ευθύνης υπουργών. Η διερεύνηση ποινικών ευθυνών δεν είναι στις αρμοδιότητες του ΕΟΔΑΣΑΑΜ. Το μόνο σίγουρο είναι ότι δούλεψε. Οι κυβερνητικοί κρύβονται πίσω από την επίμαχη περικοπή του πορίσματος, την οποία περιφέρουν ως αμάχητο τεκμήριο της ειλικρίνιάς τους. Η μεγάλη εικόνα όμως είναι το ότι ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ, αν και είχε συσταθεί 1 μήνα πριν από το συμβάν και είχε μεταβατική διοίκηση, δεν έλαβε μέρος στο πεδίο. Ο ισχυρισμός ότι τάχα ήταν νεοσύστατος είναι ανακριβής. Όχι μόνο δεν ήταν νεοσύστατος αλλά ήταν το αποτέλεσματης συγχώνευσης 2 επιτροπών (πτήσεων & σιδηροδρόμων) που προϋπήρχαν τουλάχιστον μία δεκαετία πριν. Ήταν η συνέχεια των επιτροπών αυτών κι όχι ένα εντελώς νέο σχήμα. Το πλαίσιο σύστασης του ΕΟΔΑΣΑΑΜ ήταν τέτοιο που έθετε θεσμικά εμπόδια στην κινητοποίησή του, ειδικά για τα σιδηροδρομικά συμβάντα. Είχαν τεθεί εντελώς άσχετες προϋποθέσεις για να εμποδιστεί η κινητοποίησή του. Τα οποία όμως εμπόδια, ήταν εφικτό να ξεπεραστούν κατά τον κρίσιμο χρόνο, εφόσον υήρχε η πολιτική βούληση ή εφόσον τα έθετε η δημοκρατική αντιπολίτευση. Ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ όχι απλώς είχε αρμοδιότητα στο πεδίο αλλά μία από αυτές ήταν και η ελεγχόμενη απομάκρυνση των συντριμμιών. Ωστόσο, πολύ γρήγορα αποφασίστηκε, σε ανώτατο επίπεδο, να μην γίνουν οι απαραίτητες ενέργεις που θα επέτρεπαν στον ΕΟΔΑΣΑΑΜ να βρεθεί στο πεδίο και να μην ασχοληθεί με την αρμοδιότητα της ελεγχόμενης απομάκρυνσης των συντριμμιών. Είναι αυτονόητο ότι η δημοκρατική αντιπολίτευση δεν έθιξε τα ζητήματα αυτά ούτε και ζήτησε απαντήσεις, διότι δεν τους απασχολεί πραγματικά το θέμα των Τεμπών κι ως εκ τούτου δεν έχουν μελετήσει κάθε πτυχή του.
Δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως το Προεδρικό Διάταγμα 27/2025 (ΦΕΚ Α' 44/15.03.2025) διορισμού υπουργών και υφυπουργών με τον οποίο πραγματοποιήθηκε ο ανασχηματισμός της Παρασκευής 14 Μαρτίου 2025.
Την Τετάρτη 5 Μαρτίου 2025 πραγματοποιήθηκε η προ ημερησίας διατάξεως συζήτηση στη Βουλή, την οποία είχαν ζητήσει την Δευτέρα 27 Ιανουαρίου 2025, ΚΚΕ και ΣΥΡΙΖΑ.
Κοινή πρόταση δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης Μητσοτάκη κατέθεσαν ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ, Νέα Αριστερά και Πλεύση Ελευθερίας για το έγκλημα των Τεμπών.
Οι μεγαλειώδεις συγκεντρώσεις για τα Τέμπη την Κυριακή 26 Ιανουαρίου 2025 και την Παρασκευή 28 Φεβρουαρίου 2025 πίεσαν τα κόμματα της αντιπολίτευσης, τα οποία σκέφτονται σοβαρά να διακόψουν προσωρινά τον λήθαργο στον οποίο βρίσκονται και να καταθέσουν πρόταση δυσπιστίας. Τα στελέχη της κυβέρνησης, για να στριμώξουν τα στελέχη της αντιπολίτευσης, τους ρωτούν πεισματικά αν ζητούν εκλογές, διότι τάχα το αποκλειστικό περιεχόμενο μιας πρότασης δυσπιστίας είναι η πτώση της κυβέρνησης και η προκήρυξη εκλογών. Είναι όμως έτσι τα πράγματα? Είναι ο μοναδικός σκοπός μιας πρότασης δυσπιστίας το να πέσει η κυβέρνηση και να γίνουν εκλογές? Η σύντομη απάντηση είναι: όχι!
Την παρουσία άγνωστης καύσιμης ύλης εντοπίζει στο πόρισμα του ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ ενώ φαίνεται να αποκλείει να ευθύνονται τα έλαια σιλικόνης για την πυρόσφαιρα.
Μετά τις μεγαλειώδεις συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας για τα Τέμπη οι οποίες έγιναν την Κυριακή 26 Ιανουαρίου 2025, ο ΣΥΡΙΖΑ και το ΚΚΕ αποφάσισαν να καταθέσουν αιτήματα για την διεξαγωγή συζήτησης προ ημερησίας διάταξης ενώπιον της Βουλής.
Χωρίς να συντρέχει κάποιος ιδιαίτερος λόγος, ο Πρόεδρος της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ Νίκος Παππάς, ανακοίνωσε ότι προτίθεται να καταθέσει άμεσα ενώπιον της Βουλής πρόταση για να ξεκινήσει η διαδικασία περί ποινικής ευθύνης υπουργών, αναφορικά με το μπάζωμα των Τεμπών. Πρόκειται για μία πρόταση η οποία εξαγγέλεται για 2η φορά από τον ΣΥΡΙΖΑ. Η πρώτη φορά ήταν την Παρασκευή 26 Απριλίου 2024. Η εξαγγελία αυτή έρχεται χωρίς να προκύπτει ότι βασίζεται σε νέα στοιχεία. Δεν προκύπτει επίσης ότι έγινε ύστερα από συνεννόηση με τους συγγενείς των θυμάτων ούτε ότι ζήτησαν την γνώμη και την τεχνογνωσία τους. Παράλληλα, δεν προκύπτει ότι το κίνητρο εκείνων που το ανακοίνωσαν είναι η πραγματική διερεύνηση της υπόθεσης και η απόδοση τυχόν ποινικών ευθυνών σε υπουργούς της Κυβέρνησης Μητσοτάκη. Αυτό καθίσταται ξεκάθαρο από το γεγονός ότι η ΝΔ διαθέτει την απαραίτητη πλειοψηφία στην Βουλή για να την απορρίψει την πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ και να την θέσει στο αρχείο. Γνωρίζουν στον ΣΥΡΙΖΑ ότι είναι η βέβαιη η απόρριψη της πρότασης καθώς και ότι η απόρριψη αυτή θα προκαλέσει την αρχειοθέτηση της υπόθεσης και, κατ' επέκταση, το οριστικό τέλος οποιασδήποτε διερεύνησης. Γιατί, λοιπόν, να το κάνουν αυτό και να καταθέσουν τέτοια πρόταση? Έχουν εξασφαλίσει την υπερψήφιση της πρότασης τους και από τα υπόλοιπα κόμματα της αντιπολίτευσης, ιδίως της Νέας Δημοκρατίας? Διότι, για να μην απορριφθεί, απαιτείται να ψηφιστεί και από βουλευτές της ΝΔ. Ποιο είναι, λοιπόν, το πραγματικό κίνητρο πίσω από αυτήν την εξαγγελία? Πάντως όχι η απόδοση τυχόν ευθυνών. Μήπως είναι απλά ένα πολιτικό πυροτέχνημα για να παραστήσουν κάποιοι από την αντιπολίτευση τους μαχητές? Αυτό θα είναι το καλό σενάριο. Διότι υπάρχει και χειρότερο. Ότι κάνουν "πλάτες" στην Κυβέρνηση και ότι την συνεπικουρούν για να "καθαρίσει" από το βάρος του εγκλήματος των Τεμπών. Αν μπορούσαμε να μεταφέρουμε ένα μήνυμα στον ΣΥΡΙΖΑ, αυτό θα ήταν: ΜΗΝ ΤΟ ΚΑΝΕΤΕ
Για πολλά μπορεί να κατηγορήσει κανείς την Κυβέρνηση Μητσοτάκη. Όχι όμως για προχειρότητα και έλλειψη προγραμματισμού. Ο Μητσοτάκης δουλεύει μεθοδικά, επαγγελματικά και δεν αφήνει τίποτα στην τύχη. Από την άλλη, η προχειρότητα και η έλλειψη οργάνωσης χαρακτηρίζει την αντιπολίτευση και δη την αξιωματική. Τα στελέχη της αντιπολίτευσης έχουν επιδοθεί σε έναν αγώνα προσωπικών στρατηγικών ο οποίος αφορά την πολιτική τους επιβίωση κι όχι την πρόταση λύσεων για τα προβλήματα της κοινωνίας. Τα προβλήματα δεν φαίνεται να τους απασχολούν. Είναι υποδεέστερα σε σχέση με την πολιτική τους επιβίωση. Για αυτό και ο λαός τους απαντά αναλόγως στις εκλογές.
Υφυπουργός Μεταφορών αρμόδιος για τον ΟΣΕ ανέλαβε ο Βασίλης Οικονόμου.
Την Πέμπτη 23 Μαΐου 2024, η Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου διαβίβασε στη Βουλή την δικογραφία για το μπάζωμα των Τεμπών, σύμφωνα με το άρθρο 86 του Συντάγματος. Υπογραμμίζεται ότι, αν και το άρθρο 86 του Συντάγματος ορίζει ότι η διαβίβαση της δικογραφίας στη Βουλή έπρεπε να γίνει "αμμελητί", τελικά χρειάστηκε να περάσει σχεδόν ένας μήνας για να πραγματοποιηθεί. Ένας μήνας από τότε που ο Εισαγγελέας Εφετών Λάρισας έκανε δεκτή την προσφυγή των συγγενών κατά της διάταξης της Εισαγγελέως Πλημμελειοδικών Λάρισας. Με την διάταξη αυτή, η Εισαγγελέας Πλημμελειοδικών Λάρισας είχε θέσει παρανόμως στο αρχείο την έγκληση την οποία είχαν καταθέσει οι συγγενείς κατά μελών της Κυβέρνησης. Παρά το γεγονός ότι η δικογραφία διαβιβάστηκε, η ποινική διαδικασία κατά των μελών της Κυβέρνησης δεν ξεκίνησε καν, διότι η Παρασκευή 24 Μαΐου 2024 ήταν η τελευταία μέρα εργασιών της Ολομέλειας της Βουλής. Η Ολομέλεια διέκοψε τις εργασίες της στις 24.05.2024 ενόψει των Ευρωεκλογών της 9ης Ιουνίου 2024, δηλαδή 16 ημέρες πριν από αυτές. Όπως αναφέρουν τα δημοσιεύματα, η διακοπή θα διαρκέσει για 3 εβδομάδες ήτοι για 24 ημέρες. Πρόκειται για ρεκόρ διάρκειας διακοπής εργασιών της Ολομέλειας τα τελευταία 40 χρόνια. UPDATE 13/06/2024: Η Βουλή συνεδρίασε και πάλι στις 13.06.2024. Ως εκ τούτου, η διάρκεια της διακοπής διαμορφώνεται στις 20 ημέρες και συνιστά την 2η μεγαλύτερη διακοπή εργασιών των τελευταίων 40 ετών. Στο άρθρο αυτό εξετάζεται η πρακτική της διακοπής των εργασιών της Ολομέλειας της Βουλής πριν από τις εκλογές. Πρόκειται για μία πρακτική η οποία δεν είναι επιβεβλημένη από το θεσμικό πλαίσιο αλλά ούτε και ρυθμίζεται από αυτό. Ως εκ τούτου, αφενός δεν ήταν υποχρεωτικό από τον νόμο να διακόψει η Ολομέλεια τις εργασίες της και αφετέρου, επειδή ακριβώς πρόκειται για αρύθμιστη από τον νόμο πρακτική, μπορεί να γίνει κατάχρηση της προς εξυπηρέτηση πολιτικών σκοπιμοτήτων. Η σύντομη απάντηση είναι ότι είναι ψευδής ο ισχυρισμός πως η διακοπή των εργασιών της Ολομέλειας ήταν υποχρεωτική. Αντιθέτως, η Ολομέλεια θα μπορούσε να συνεχίσει τις εργασίες της και να ασχοληθεί με την διερεύνηση των τυχόν ποινικών ευθυνών μελών της Κυβέρνησης για το μπάζωμα στα Τέμπη.
Ένα μήνα μετά από την 25η Απριλίου 2024, οπότε και έγινε δεκτή η προσφυγή των συγγενών των θυμάτων από τον Εισαγγελέα Εφετών Λάρισας, η δικογραφία η οποία προέκυψε ύστερα από έγκληση των συγγενών των θυμάτων για το "μπάζωμα", δεν έχει διαβιβαστεί ακόμα στη Βουλή. Σύμφωνα με το άρθρο 86 του Συντάγματος, η δικογραφία έπρεπε να διαβιβαστεί αμελλητί στη Βουλή. Το χρονικό διάστημα το οποίο έχει ήδη παρέλθει (ένας μήνας) δεν φαίνεται να συμβαδίζει με την συνταγματική επιταγή περί αμμελητί διαβίβασης της δικογραφίας. Τα δημοσιεύματα τα οποία ασχολούνται με αυτήν την καθυστέρηση της διαβίβασης της δικογραφίας, αποδίδουν πολιτικά κίνητρα στην Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου. Στο άρθρο αυτό εξετάζεται μία πτυχή της διαδικασίας διαβίβασης της δικογραφίας στη Βουλή και ειδικότερα το γεγονός ότι η διαβίβαση γίνεται μέσω του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου. Η παρεμβολή του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου δεν προβλέπεται από το Σύνταγμα ή από την νομοθεσία περί ευθύνης υπουργών. Η πρακτική αυτή βασίζεται στην υπ’ αριθμ. 4/2003 Εγκύκλιο του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου με την οποία διατύπωσε την άποψη ότι η αμελλητί διαβίβαση στην Βουλή δικογραφιών που αφορούν υπουργούς πρέπει να γίνεται μέσω αυτού. Η Ένωση Εισαγγελέων το 2009, είχε εκφράσει την αντίθετη άποψη από αυτήν η οποία διατυπώνεται στην προαναφερθείσα εγκύκλιο του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου και είχε εκφράσει και αμφιβολίες για την συνταγματικότητά της. Η Ένωση Εισαγγελέων είχε υποστηρίξει ότι κάθε εισαγγελέας, ανεξαρτήτως βαθμού, όχι απλώς έχει τη νομική δυνατότητα, αλλά την υποχρέωση να διαβιβάσει ο ίδιος αμελλητί στη Βουλή την δικογραφία. Σε κάθε περίπτωση, η Εγκύκλιος του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου δεν αποτελεί νομοθεσία. Σύμφωνα με το άρθρο 26 του Συντάγματος, μόνο η Βουλή νομοθετεί και όχι η δικαστική εξουσία.
Σε δημοσιεύματα της εφημερίδας Documento στα μέσα Μαΐου του 2024, γίνεται αναφορά σε "προκλητικές" αρχειοθετήσεις υποθέσεων για "δωροδοκίες κρατικών αξιωματούχων" από την Εισαγγελία Οικονομικού Εγκλήματος. Τα δημοσιεύματα υπαινίσσονται ότι οι "προκλητικές αρχειοθετήσεις" δεν είναι αποτέλεσμα ορθοκρισίας και καλούν την Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου να επιληφθεί, διότι υπάρχουν "μαύρες σκιές πάνω από την δικαιοσύνη". Ωστόσο, η εφημερίδα Documento δεν κατέγραψε ένα πολύ σημαντικό ζήτημα, το οποίο σχετίζεται με τις αρχειοθετήσεις και δημιουργήθηκε με νομοθετικές πρωτοβουλίες που ανέλαβε η παρούσα Κυβέρνηση. Ήδη από το 2020, με τροποποιήσεις του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, στις οποίες συνέπραξε και το ΚΙΝΑΛ, καταργήθηκε ο επανέλεγχος των αρχειοθετήσεων της Εισαγγελίας Οικονομικού Εγκλήματος από ανώτερο εισαγγελικό λειτουργό. Το άρθρο αυτό δεν εξετάζει το ορθό ή το εσφαλμένο της κρίσης της Εισαγγελίας Οικονομικού Εγκλήματος. Στο άρθρο αυτό αναδεικνύονται συγκεκριμένες νομοθετικές επιλογές της Κυβέρνησης οι οποίες πλήττουν το κύρος της δικαστικής εξουσίας και την αφήνουν εκτεθειμένη σε υπαινιγμούς για έλλειψη ορθοκρισίας. Η θεσμοθέτηση περισσότερων σταδίων ελέγχου της κρίσεως των δικαστικών λειτουργών στην ποινική διαδικασία, την ύπαρξη των οποίων σίγουρα επιθυμούν και οι ίδιοι οι δικαστικοί, ενισχύει την ορθοκρισία και την ασφάλεια δικαίου. Ταυτόχρονα, προστατεύει και το κύρος των δικαστικών λειτουργών διότι ενισχύει την ανεξαρτησία τους και περιορίζει τις αμφισβητήσεις στην κρίση τους. Η παρεμβολή περισσότερων δικαστικών λειτουργών διαφορετικού βαθμού στην ποινική διαδικασία, προσθέτει επιπλέον εγγυήσεις ορθοκρισίας διότι η τυχόν εσφαλμένη κρίση είναι πιθανότερο να εντοπίστεί. Επιπλέον, τα περισσότερα στάδια ελέγχου μειώνουν τις πιθανότητες για εσφαλμένη κρίση ως αποτέλεσμα πιέσεων, διότι προϋποθέτει την άσκηση πίεσης σε περισσότερα πρόσωπα. Όσο αυξάνουν οι κρίκοι της αλυσίδας της διαδικασίας, τόσο δυσκολότερο είναι να "αστοχήσουν" όλοι ταυτόχρονα, ως αποτέλεσμα άσκησης πίεσης. Και τόσο δυσκολότερο είναι να μείνει κάτι τέτοιο κρυφό. Θα έπρεπε, λοιπόν, τα δημοσιεύματα να έχουν αναδείξει και τον ρόλο του υφιστάμενου θεσμικού πλαισίου.
Με την φλόγα του οιονεί δεδικασμένου και της απάλειψης τυχόν ποινικών ευθυνών υπουργών παίζει ο ΣΥΡΙΖΑ ο οποίος την Παρασκευή 26 Απριλίου 2024, με ανακοίνωσή του, δήλωσε ότι θα ζητήσει την σύσταση επιτροπής προκαταρκτικής εξέτασης της Βουλής για το «μπάζωμα των Τεμπών». Ο μόνος τρόπος για να υπερψηφιστεί η πρότασή του είναι να έχει εξασφαλίσει την στήριξη και βουλευτών της Νέας Δημοκρατίας. Επειδή όμως αυτό το σενάριο φαίνεται απίθανο, είναι σχεδόν βέβαιο ότι αν ο ΣΥΡΙΖΑ καταθέσει τέτοια πρόταση τότε αυτή θα απορριφθεί. Η πολιτική ήττα του ΣΥΡΙΖΑ θα είναι το μικρότερο πρόβλημα. Ο ΣΥΡΙΖΑ θα δημιουργήσει σοβαρότατο πρόβλημα στους συγγενείς των θυμάτων διότι θα προκαλέσει ουσιαστικά την απάλειψη των τυχόν ποινικών ευθυνών των υπουργών και θα στερήσει κάθε δυνατότητα περαιτέρω διερεύνησης. Δεν είναι υπεύθυνη αυτή η στάση της αξιωματικής αντιπολίτευσης και πιθανότατα γίνεται για την δημιουργία πολιτικών εντυπώσεων και μόνο.
